Budowa i funkcje skóry (3)

GRUCZOŁY POTOWE
Tutaj znów wyróżniamy dwa rodzaje: gruczoły potowe ekranowe i apokryfowe. Nazwy niewiele mówiące, ale zaraz je rozszyfrujemy.
Gruczoły potowe ekranowe są to małe gruczoły, aktywne od urodzenia, obecne na całym ciele. Wydzielają one bezbarwny, bezzapachowy pot, który odpowiada za chłodzenie skóry. Również podczas stresu wydzielają się duże ilości potu, głównie na dłoniach i pod pachami.
Pot z tych gruczołów jest też konieczny do utrzymania bariery wodno lipidowej skóry.

Gruczoły potowe apokrynowe występują tylko w okolicach pach i narządów płciowych. Aktywują się w okresie dojrzewania wydzielając żółtawy pot o lekkim zapachu. Silny zapach potu powstaje pod wpływem rozpadu jego składników pod wpływem bakterii. Jego rola jest nie do końca poznana, możliwe, iż ma działanie podobne do feromonów, przyciągając płeć przeciwną.

GRUCZOŁY ŁOJOWE
Związane są z mieszkiem włosowym, wydzielają łój (sebum), który jest mieszaniną rozmaitych lipidów. Sebum wchodzi w skład bariery wodno-lipidowej.
Wydzielanie łoju w ciągu życia jest nierównomierne. Dzieci mają skórę normalną, wchodząc w okres dojrzewania najczęściej pojawia się cera tłusta bądź mieszana. Osoby starsze mają skórę suchą.
Wydzielanie łoju zmienia się również:
• wraz z temperaturą. Im wyższa temperatura, tym większe wydzielanie łoju.
• wraz z cyklem miesiączkowym; zwiększa się podczas drugiej połowy cyklu (hormony)
• w zależności od płci; u kobiet wydzielanie jest mniejsze
• w zależności od okolicy ciała; najwięcej gruczołów łojowych jest na twarzy, klatce piersiowej i tułowiu
Wydzielanie łoju jest regulowane przez hormony.
• estrogeny hamują wydzielanie. Dlatego terapia hormonalna często pomaga w leczeniu trądziku, którego jedną z przyczyn jest łojotok
• testosteron zwiększa wydzielanie łoju, stąd mężczyźni mają z zasady tłustsze cery

Gruczoł łojowy przy mieszku włosowym

Włosy i paznokcie to rozbudowane tematy, dlatego omówię je osobno.